Het bemesten van aquariumplanten met CO₂

Musschoot Lieven, Aquarianen Gent

Originele datum van publicatie: 1982

In oktober 1979 startte ik een gezelschapsaquarium van 200 liter, waarin ik een verscheidenheid van planten inbracht (o.a. Javavaren op kienhout, Lobelia, Crypto's, Vallisneria's). Er werden tezelfdertijd enkele koolstofpastilles (Sol Nutritif) in de bodemgrond gestoken.

In de loop van het jaar werden nog wat andere planten ingebracht (o.a. de Altenantera-soort die ons door de vereniging ter beschikking werd gesteld en de tijdens een tombola gewonnen eikenbladvaren). Al de voormelde planten deden het goed, vermenigvuldiging door aftoppen of wortelsteken werd verschillende keren met succes uitgevoerd.

In augustus 1980 heb ik de indruk dat de groei der meeste planten stilstaat, enkele afgetopte stekken verslijmen of sterven af. De eens zo welige plantengroei begint angstaanjagend uit te dunnen. Ik vermoed dat er een behoefte is aan bemesting. Op de septembervergadering leen ik in de bibliotheek Thieme's Aquariumplantengids (het boekje werd ons enkele maanden voordien door ons aller voorzitter voorgesteld). In het boekje vind ik een methode voor CO₂-bemesting, die ik wel wil uittesten. Om gemakkelijk te werken wordt uitgegaan van een bak van 100 liter.

Men maakt een 10 % suikeroplossing (1 l H₂O + 100 gr suiker); hieraan wordt 2 gram gist (jawel, die van de bakker) toegevoegd. Alles wordt goed gemengd en in een fles gegoten. In de doorboorde stop van de fles steekt men een dun plastiek slangetje dat naar het aquarium gaat. Door het alcoholisch gistingsproces komt CO₂ vrij. De moeilijkheid van het systeem zit hem in het doseren van het gas (want al is CO₂ goed voor de planten, in te hoge dosissen word het giftig voor onze diertjes). Het plastiekslangetje wordt verbonden met een voorraadtankje dat 1 cm in het water van het aquarium hangt; aldus kan het water zich met het gas verrijken (zie schets).

Hoe groot moet dat voorraadtankje zijn? Dit hangt af van de carbonaathardheid van het water. Voor een carbonaathardheid van 10° moet de contactoppervlakte (grootte van het voorraadtankje) 30 cm² zijn. Dus vb. een tankje van 5 cm op 6 cm of 3*10 of 75*4. Per 1 °C moet de oppervlakte met 20 cm² uitgebreid worden. Aldus bekomt men volgende tabel (voor een bak van 100 l):

10 °C             30 cm²

11 °C             50 cm²

12 °C             70 cm²

13 °C            90 cm²

14 °C            110 cm²

Nog een paar belangrijke opmerkingen bij deze techniek:

• de dosis CO₂ moet geleidelijk opgevoerd worden omwille van de toxiciteit (de 1^ste dag enkele uren, de 2^de dag iets meer; de 3^de een halve dag, enz...);
• het systeem produceert gedurende 4 weken CO₂;
• vooraf de carbonaathardheid meten.

Besluit.

Op dit ogenblik ben ik 3 weken bezig met deze techniek. Al na één week heb ik duidelijk resultaat bemerkt; hiervan enkele voorbeelden:

• de lobelia's waarvan er aan het verslijmen waren, doen het uitstekend: binnenkort zal ik ze moeten aftoppen (op 3 weken tijd zijn ze zeker 5 cm gegroeid);
• de eikenbladvaren hebben het nooit goed gedaan, ze dreven in een hoekje van het aquarium. Nu bedekken ze ¾ van het wateroppervlak (enkele planten zijn rijp voor een volgende tombola);
• de aternantera's die aan het verkommeren waren hebben nieuwe zijscheuten gekregen;
• pas ingebrachte crypto's doen het prima;
• de javavarens krijgen eindelijk teug nieuwe adventief plantjes.

Er dient opgemerkt dat ook de algen in het proces betrokken worden: ze nemen toe in aantal. Het gaat hier wel om goedaardige soorten zoals draadalgen en baardalgen. Hieromtrent maak ik me echter nog geen zorgen, immers het hoofddoel is bereikt: de groei der planten.

Het zou me interesseren te vernemen of andere aquarianen ervaringen hebben met het hier beschreven systeem. Zoniet is het zeker het proberen waard, niet duur en eenvoudig toepasbaar.